dinsdag 15 mei 2012

werken tot de bel gaat

Er is weer meer dan een week verstreken in mijn "flipped" klas en het enthousiasme bij mij en mijn leerlingen is nu zeer ver zoek. Ik vraag mij af hoe dat komt, waar is dat enthousiasme van de eerste weken naartoe?
Ik vrees dat het in stukjes gekapt is en zo verdwenen. Mijn leerlingen moesten aan mijn project (de battle) werken maar moesten voor een ander vak ook nog een zendag organiseren, klantendienst en stage doen.
Ik vraag mij af: zou het niet beter zijn om projecten samen te doen en dan ook af te werken?
Ik erger mij eraan als mijn dochter (12) aan iets begint, dat laat liggen, aan iets anders begint en dan misschien (als ze veel zin heeft) terug naar de eerste activiteit gaat.
Eigenlijk leren we ze dat aan in school, we hebben nooit de tijd om iets af te maken: we beginnen en werken aan een project tot de bel gaat, dan verhuizen de leerlingen naar een ander vak met een heel ander project en dat doen ze in het beste geval 2x/dag maar in vele gevallen 7x/dag.
Waarom doen we dat eigenlijk? Ik denk dat iedereen het erover eens is dat het makkelijker werkt om eerst iets af te werken voor we aan het volgende beginnen. Waarom leren we de leerlingen in school dan net het omgekeerde aan.
Het grote voordeel van projecten waarin alle leerkrachten betrokken zijn is ook dat we logisch kunnen werken en niet volgens uurrooster. (We kunnen een kapper die leert haar te verven eerst kleurenleer geven en pas daarna de verf leren mengen en niet omgekeerd omdat dat toevallig zo in de lesrooster valt). 
Is het misschien omdat leerkrachten niet zo flexibel zijn en zich inzetten in projecten wat meer visie vereist? En wat meer moeite? En zeer zeker veel meer overleg!
Ik vraag mij af waar dat gebeurd is, dat opdelen in vakjes. Wie heeft ooit beslist dat het goed zou zijn om alles op te delen, dat we daar beter van zouden worden? Waar en wanneer is de stap gezet van het aanleren van een vak bij een meester (zoals de houtbewerker, hoefsmid, ....) naar al die vakjes?
Ik ga toch ook niet de handleiding van mijn ikea-kast  lezen als ik pas 3 maanden later de kast ga monteren want dan moet ik weer opnieuw beginnen. Eigenlijk is dat wat we de hele tijd doen in het onderwijs. We leren hen de theorie aan voor iets dat ze er veel later mee moeten gaan doen... waarom verliezen we zoveel tijd met deze opbouw?
Mijn leerlingen hebben mij aangeleerd afdelingen in het hoofd te maken maar toen ging de bel en gingen we allemaal naar onze volgende les. Tegen de tijd dat we terug samen les hadden, moesten ze mij opnieuw uitleggen hoe dat moest want ik kon niet verder. Nog maar eens tijdverlies en de leerlingen die zich aan het ergeren waren omdat ik dat nog niet kon. Tja ik had het dan ook nog niet ingeoefend want we moesten stoppen wegens "de bel". Als leerkracht reageren we dan al eens met "ik heb dat vorige les wel al uitgelegd en ben niet van plan opnieuw te beginnen". Toch is het niet de fout van de leerling dat hij het nog niet kan.... hij heeft in de tussentijd een heleboel andere dingen moeten doen.
Misschien moeten we, nu de onderwijshervorming een hot-topic is, het  eens echt over een andere boeg gooien: werk met projecten ipv klassen en niveaus en afdelingen... laat kinderen eens wat projecten uitproberen. Enkel door te doen, weet je of iets je ligt of niet. Laat leerlingen hun talenten zelf ontdekken ipv ze vast te zetten in klassen.  Dat kan bijna nooit in een systeem met allemaal losse vakjes waar het geheel en het verband heel ver zoek zijn.
Ik geef les aan de laatstejaars afdeling haarzorg en altijd zijn er leerlingen die toch niet in die afdeling verder willen en dan via avondschool zich moeten heroriënteren omdat toen ze moesten kiezen ze nog niet goed wisten wat... 
Wel dit vind ik zonde van de tijd en de moeite. Als ze andere dingen hadden kunnen uitproberen hadden ze waarschijnlijk beter gekozen maar uitproberen is iets waar het onderwijs geen kans voor biedt. En als ik de voorstellen lees, wordt het daar niet beter op. We willen ze zelfs nog minder keuze geven... echt zonde is het.  Geef de leerlingen de mogelijkheid om van het ééne naar het anderen project te "hoppen" en zo te ontdekken.  Werk met projecten waarin alles verweven zit, zo zit het echte leven in mekaar dus ook het onderwijs, zou je denken.

zaterdag 5 mei 2012

het onderwijsprobleem

Nu ik 3 weken mijn klas "geflipped" heb en de leerlingen mijn leerkracht zijn geworden, heb ik het probleem van het huidige onderwijs ontdekt.
Wie dit leest en mij kent, denkt nu: allé daar gaat ze weer: het materiaal, het internet, wifi,... maar neen hoor: dat is niet de essentie van het probleem, dat zijn enkel wat frustraties.
Hier de essentie : mijn afstudeerleerlingen kunnen volgende onmisbare vaardigheden voor de 21ste eeuw niet:



  1. nieuwe dingen ontdekken
  2. problemen oplossen
  3. netwerken combineren
  4. Engels
en dat is helemaal hun schuld niet want 99% van mijn collega's kunnen dat ook niet (behalve het Engels dan). Zij kunnen wel een woord opzoeken of een land terugvinden maar echt informatie om een wezenlijk probleem op te lossen vinden mijn collega's en dus mijn leerlingen niet. 
Hier een voorbeeld om deze stelling te staven:

Zo werken mijn leerlingen als de opdracht is: maak een social media hype van je project:

social media = facebook: ze maken een pagina en een hype creëren ze door "likes" binnen te halen. Geen enkele andere vorm van media wordt gebruikt. Als ik er toch op sta een andere te gebruiken (google+, twitter, edmodo, pinterest,...) wordt dit afgedaan als niet handig, weeral iets anders, te veel mails, wachtwoorden, inlogs en nog vanalles. Ze zijn dus niet instaat en zelfs niets willend om  iets nieuws te ontdekken en/of het nut en de extra's in te zien. Hun nieuwsgierigheid wordt niet geprikkeld, enkel omdat zij één media (facebook) als voldoende achten en vooral omdat zij het kennen. Wij hebben hen dus nooit geleerd om verder te kijken dan hetgeen ze kennen om nieuwe dingen te ontdekken, proberen, uit te zoeken. Een groot gemis in het onderwijs.

De reden hiervoor is dat wij alles voorkauwen en klaarmaken: zij hebben nooit moeten ontdekken... heel spijtig en zo kom ik naadloos bij probleem 2 : problemen oplossen.
Tijdens het proces om alles te illustreren met filmpjes/foto's doken natuurlijk heel wat problemen op (zie eerdere berichten in deze blog). Als ik als leerkracht de oplossing aanbood voor het probleem (een app, een nieuw programma,...) werd dit met beide handen gegrepen, gedownload en gebruikt. Meestal zelfs heel goed gebruikt maar het spijtige is dat geen enkele leerling zelf met een oplossing aankwam. Het project lukt omdat ik als leerkracht de oplossingen aanbreng en dat is een groot probleem voor leerlingen die gaan afstuderen want binnen enkele maanden ben ik daar niet meer. Daarmee samenhangend in die 'social media' wereld is de taal: de apps en/of programma's waarmee gewerkt moest, zijn dikwijls in het Engels. De kennis van deze leerlingen is zo zwak dat ze een zeer eenvoudige app niet kunnen gebruiken door hun gebrek aan talenkennis. Ook hier zijn ze het zo gewoon dat hun leerkrachten alles naadje voor draadje uitleggen dat ze zelfs bang zijn om te experimenteren. Ook dit is onze (de leerkrachten) fout. Om fouten te vermijden, leggen we zoveel uit en laten we zo weinig vrijheid dat ze tegen de tijd dat ze afstuderen niets meer zelf durven doen en wachten tot we erbij staan om elk onderdeeltje uit te leggen en te begeleiden.

En alhoewel "apps" de wereld regeren en exponentieel toenemen in aantal, nut en belangrijkheid 15 miljard apps voor google heb ik geen enkele leerling die een app kan vinden om een probleem op te lossen.
Al mijn leerlingen kunnen apps gebruiken eens ze de link hebben maar niemand weet hoe je ernaar op zoek moet. 

De oorzaak = de leerkrachten

Wij gaan dus mensen aan de maatschappij afleveren die eigenlijk hun plan niet kunnen trekken in de wereld van de 21ste eeuw en dat is onze fout:
leerkrachten zijn niet aanwezig in de wereld van de 21ste eeuw:
zij gebruiken geen apps omdat ze ze niet kennen
zij gebruiken geen social media omdat ze ze niet kennen
zij gebruiken geen pln's omdat ze ze niet kennen
zij gebruiken geen nieuwe media omdat ze ze niet kennen
en het ergste is dat ze het ook niet willen kennen. Als er iets nieuws aangeboden wordt, is er ipv nieuwsgierigheid en interesse naar nieuwe dingen een enorme weerstand naar alles wat nieuw is, hier het bewijs: alhoewel iedereen weet dat een digitaal agenda en werkplanning beter, nuttiger en handiger is dan een papieren is de enige plaats in de wereld waar het papieren agenda nog bestaat, het onderwijs.
Is het niet de bedoeling dat we als leerkrachten voorlopen om de toekomstige vaardigheden aan te leren? En niet achter zoals nu het geval is?

De leerkracht loopt achter in deze maatschappij en het wordt hoog tijd dat we dat aanpakken, dat de leerkracht "geüpdate" wordt en dat hij ontdekt dat het niet ingewikkeld is om meerdere netwerken naast mekaar te gebruiken en kennis van het internet (en dan bedoel ik niet wikipedia) te halen. 
Een goede bijscholing voor leerkrachten zou zijn: bouw je eigen PLN uit!
En word deze leerkracht: